Mode & emancipatie: 👩‍🏫 de weg naar zelfbeschikkingsrecht voor vrouwen

Emantipatie in de modewereld Emantipatie in de modewereld

De geschiedenis van de mode is ook een geschiedenis van emancipatie. De 20e eeuw is hier doorslaggevend: op geen ander moment is het beeld van de vrouw zo veranderd. Dit zijn de mijlpalen van de moderevolutie!

Vechten tegen het korsetVechten tegen het korset

1906: de strijd tegen het korset

Rond 1900 domineerde het zandlopersilhouet de mode van die tijd: vollere borsten, smalle tailles, bredere heupen – zo moesten vrouwen er in die tijd uitzien. Om aan deze modetrend te voldoen, rijgden vrouwen zich in korsetten. Hoewel dit een slanker figuur vormde, liet het nauwelijks ruimte over om te ademen, en te bewegen. Kortom, deze modetrend weerspiegelde de sociale status van vrouwen maar al te goed.

Dit veranderde in 1906 toen couturier Paul Poiret – geïnspireerd door de exotisch danseressen Isadora Duncan en Mata Hari – een jurk ontwierp met de naam "La Vague". De rok begon net onder de buste en viel zachtjes op de grond, zonder ingesnoerde taille en duidelijk zonder korset. Een moderevolutie die de vrouwen over de hele wereld graag volgen. Eindelijk kunt u opgelucht ademhalen, ontspannen eten en comfortabel zitten. Ook al bedacht Paul Poiret de nieuwe lijn alleen omdat het bij zijn eigen esthetiek paste en niet voor de vrouwen zelf, hij wordt beschouwd als de eerste bevrijder van de vrouw en de emancipatie van de mode neemt haar loop.

Stemmen van toen

"Ik heb het korset de oorlog verklaard." (Paul Poiret)

"De jurk moet de lijnen van het lichaam volgen. Als een vrouw lacht, moet haar jurk met haar mee lachen." (Madeleine Vionnet, bedenker van de schuin op de draad geknipte stof en meester in draperen.)

Politieke en sociale mijlpalen

19 maart 1911: de eerste internationale vrouwendag wordt gevierd. Vandaag de dag vieren we dit op 8 maart.

8 september 1919: actief vrouwenkiesrecht wordt van kracht.

Jaren 20 tot 50: Mode-emancipatie a la ChanelJaren 20 tot 50: Mode-emancipatie a la Chanel

Jaren 20-50: emancipatie van de mode à la Chanel

Terwijl Poiret het vrouwelijk lichaam slechts bevrijdde van korsetten, gaf Coco Chanel vrouwen hun mobiliteit terug. Stijve stoffen en nauwe pasvormen zijn in haar mode vergeefs te vinden. Zij was de eerste die met jersey experimenteerde en al in 1913 comfortabele sportkleding, casual broeken en uiteindelijk kostuums van dit zachte, soepele materiaal maakte. Sindsdien is jersey niet meer weg te denken uit de modewereld. De modellen weerspiegelen de androgyne look van de jaren 1920 met mooie silhouetten en knielange rokken waarmee u kunt rennen, springen en dansen. In 1926 bekroonde Vogue deze look met de little black dress.

Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog kwam de emancipatie van de mode tot stilstand en keerde het silhouet terug naar de zandlopermodel, vooral dankzij Christian Dior. Aan het einde van de jaren 1940 dwong de couturier vrouwen terug in het korset met zijn "New Look" – wie had gedacht dat vrouwen hierin zouden meegaan? Maar na de ontberingen van de oorlogsjaren verlangden vrouwen gewoon naar vrouwelijkheid, zorgeloosheid en een vleugje luxe. Coco Chanel kon deze stap terug in de mode-emancipatie nauwelijks verdragen: in 1954 ontwierp ze het beroemde Chanel kostuum in lichte tweed, met een knielange rok en een boxy, casual jasje – opnieuw een modetrend die vrouwelijkheid en comfort combineert. 

Stemmen van toen

"Mode is niet iets dat alleen in kleding bestaat. Mode zit in de lucht, in de straat, mode heeft te maken met ideeën, de manier waarop we leven, wat er gebeurt." (Coco Chanel)

"Ik bevrijd vrouwen van hun natuur." (Christian Dior)

Politieke en sociale mijlpalen

1935: de oprichting van het Comité tot Verdediging van de Vrijheid van Arbeid voor de Vrouw

De triomf van de broek in de jaren '30De triomf van de broek in de jaren '30

Jaren 30-60: de opmars van de broek

Lange tijd waren broeken een absoluut taboe voor vrouwen. Ze voldeden niet aan de morele ideeën van de maatschappij en de kerk. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden broeken door vrouwen gebruikt als werkkleding in fabrieken en de landbouw. Broeken werden ook getolereerd in sporten, bijvoorbeeld tijdens het paardrijden. Maar pas in de jaren 1930 slaagden modeontwerpers zoals Coco Chanel en filmsterren zoals Katherine Hepburn erin om broeken sociaal aanvaardbaar te maken. Marlene Dietrich creëerde zelfs haar hele look rond het herenkostuum met hoge hoed.

Ook al stagneerde de mode op het gebied van emancipatie tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, broeken verdwenen nooit helemaal van het toneel. Audrey Hepburn werd een "It"-Girl" in capribroeken in de film "Funny Face" (1957) en couturier Yves Saint Laurent maakte van het broekpak eindelijk een mode must-have voor vrouwen in de jaren 1960. Met de opmars van de jeans in de jaren '60 zijn broeken niet meer weg te denken uit de garderobe van een vrouw en hebben ze een vaste plaats in de modegeschiedenis.

Stemmen van toen

"Geef een vrouw de juiste schoenen en ze kan de wereld veroveren." (Marilyn Monroe)

"Coco Chanel gaf vrouwen vrijheid, Saint Laurent gaf ze macht." (Pierre Bergé, partner van Yves Saint Laurent)

Politieke en sociale mijlpalen

1952: de Wet Bescherming Moederschap wordt aangenomen.

1956: vrouwen mogen een eigen bankrekening hebben.

1957: gelijke rechten voor mannen en vrouwen wordt verankerd in de Europese Verdragen

60s: De Mini maakt mode60s: De Mini maakt mode

Jaren 60: de minirok komt in de mode

De grootste verandering in de geschiedenis van de mode vond echter plaats in de jaren 60. De jeugdbeweging kwam in opstand tegen de beperkingen en regels van de generatie van hun ouders en dit ziet u ook terug in de mode. Straatmode vond zijn weg naar de haute couture en Yves Saint Laurent was de eerste die in 1960 zwarte coltruien en leren blousons op de catwalks liet zien, precies zoals de jeugd van de straat ze droeg.

De belangrijkste modetrend van de jaren 60 was echter de minirok. In 1960 duwde de jonge Engelse Mary Quant de zoom van haar rok tot ver boven haar knie, wat een verontwaardiging veroorzaakte bij de generatie van haar ouders en een vreugdekreet bij hun dochters. In combinatie met gekleurde panty's en laarzen was de look helemaal in lijn met de vrijheidslievende ideeën van jonge mensen, ver verwijderd van de ouderlijke elegantie. De revolutie van de jeugd heeft de modegeschiedenis bereikt en de strikte regels van de haute couture voor vrouwen doen verdwijnen.

Stemmen van toen

"Ik heb mezelf altijd ten dienste van vrouwen willen stellen. Ik wilde hen begeleiden in hun grote vrijheidsbeweging die de afgelopen eeuw heeft gekenmerkt." (Yves Saint Laurent)

"Laarzen met platte hakken zijn de enige manier om in contact te blijven met de aarde en de realiteit." (André Courrèges, bedenker van de combinatie: minirok, panty, laarzen)

Politieke en sociale mijlpalen

1964: de anticonceptiepil komt op de markt.

Van de jaren 70 tot nu: alles wat u leuk vindt is toegestaan. Catwalk modellenVan de jaren 70 tot nu: alles wat u leuk vindt is toegestaan. Catwalk modellen

Jaren 70-heden: alles kan, alles mag

De mode van vandaag is individueler dan ooit, en dat begon in de jaren 70. Van wijde broeken tot hotpants, van punk tot zakelijk, van een blote buiken tot behaloos – in de komende jaren zal het ene modetaboe na het andere verdwijnen. Vrouwen krijgen steeds meer zeggenschap over hun uiterlijk en mogen zich kleden zoals ze willen. Op modegebied hebben ze in ieder geval volledige vrijheid en mannelijke items zoals jeans, sportschoenen en oversized modellen worden een integraal onderdeel van de modegeschiedenis.

De emancipatie van de mode laat zien hoe moeilijk en langdurig het voor vrouwen was om zelfbeschikking te krijgen. Mode en maatschappij zijn immers altijd met elkaar verbonden. Ook al is sociale gelijkheid nog ver weg, het motto in de mode is meer dan ooit: draag wat u mooi vindt! Elke vrouw kan haar eigen stijl ontwikkelen en kiezen wat bij haar past en waar ze voor staat. En dat moeten we vieren. Elke dag!

Stemmen van toen

"Mode is nog nooit zo opwindend geweest als vandaag." (Donatella Versace)

"Je kunt niet aan mode ontsnappen. Want zelfs als mode uit de mode raakt, is het alweer mode." (Karl Lagerfeld)

"Kleren gaan de wereld niet veranderen, de vrouwen die ze dragen wel." (Anne Klein)

Politieke mijlpalen

1984: abortus wordt gelegaliseerd en blijft onder bepaalde omstandigheden onbestraft.

1991: verkrachting binnen het huwelijk wordt strafbaar.

1994: gelijkheid tussen mannen en vrouwen moet worden gewaarborgd door de staat.

1997: het recht op ouderschapsverlof wordt vastgelegd in de Wet arbeid en zorg.

Samenvatting:

  • In 1906 ontwierp couturier Paul Poiret voor het eerst een jurk zonder korset: La Vague.

  • Coco Chanel creëert comfortabele haute couture modellen van jersey voor vrouwen.

  • Broeken voor vrouwen zorgden voor opschudding in de jaren '30, maar pas in de jaren '70 werden ze een integraal onderdeel van de garderobe van vrouwen.

  • In 1957 werd het beroemde Chanel-pak van comfortabele tweed de tegenhanger van de strikte "New Look"-lijn van Christian Dior.

  • In 1960 vindt de Engelse Mary Quant de minirok uit.

  • De jeugdbeweging van de jaren '60 zorgde voor een revolutie in de mode en gooide de voorschriften van haute couture overboord.

  • Alles mag: de emancipatie van de mode stelt vrouwen in staat om hun eigen stijl te ontwikkelen en zich op een zelfgekozen manier te kleden.

Van ons - voor u:

Wilt u een broek aan uw garderobe toevoegen? Neem een kijkje in onze online shop!
We verheugen ons op uw komst!

Elegante donkerblauwe broekElegante donkerblauwe broek
zomerse broek kleurrijkzomerse broek kleurrijk